گزارش دوم را شروع می کنیم با سرک کشیدن در بازه ی 9:35 تا 9:50. ثلث دوم پنل مذکور. اما پیش از خواندن این گزارش، گزارش اول را اگر نخواندید از اینجا بخوانیدش.
نوبت رسید به حجت الاسلام والمسلمین پیروزمند برای ارائه ی بحثشان. در آن سینی که در گزارش اول سخن ازش رفت، درج شده بود ایشان عضو فرهنگستان علوم اسلامی هستند. نکته ی جالبی که همه اش بدان فکر می کردم این بود که حادثه ای هیئتی را داریم غیر هیئتی (بخوانید آکادمیک) بررسی می کنیم. تازه دارم می فهمم چقدر پتانسیل در هیئت خوابیده که بالفعل نشده. چنانکه وقتی دست روی تحلیل آکادمیک در بستر امری هیئتی می گذاریم، انگار داریم یک کار غیر همگون با واقعه می کنیم. چقدر هیئتی کاری را با دید تنگ می بینیم که انگار اگر یک هیئت علمی بخواهد نقش آفرینی کند در مجلس اباعبدالله، به مذاق خیلی ها خوش نمی آید. بگذریم...
بحث از یک جمله با یک عبارت جالب شروع شد: جلوه ی بارز الگو بودن سیدالشهدا، ماهیت اصلاح گری اجتماعی اباعبدالله هست. اصلاح گری؛ آقایان یک وقت اشتباه نکنند ها. ما اصلا با آن جریان لیبرال مسلک داخلی کاری نداریم. لیبرالیسم با فضای حسینی آبشان در یک جوی نمی رود. بگذریم...
آنچه کنگره اربعین را متوجه خود کرد، یک مدنیت متفاوت است. البته این بحث در سه محور دل و روده اش سفره می شود، به صورت:
1- الگو بودن سیدالشهدا (علیه السلام) و ارتباط با اربعین
2- الگوی پیشرفت
3- کنگره ی اربعین و الگوهای سیاسی-فرهنگی-اقتصادی که پیش رو قرار داده است برای تمدن سازی
سید الشهدا را الگو می دانیم. الگوی مبارزه است عملش، آنچنان که می فرماید «مثلی لایبایع مثله» نه من، که همچو منی هم تن به زیر بار رفتن بیعت با همچو یزید نمی دهد. الگوی زمان شناسی است، آنچنان که می فرماید « أَلَا تَرَوْنَ أَنَّ الْحَقَّ لَایُعْمَلُ بِهِ، وَأَنَّ الْبَاطِلَ لَایُتَنَاهَی عَنْهُ!». الگوی آزادگی است، آنچنان که می فرماید « لم یکن لکم دین و کنتم لا تخافون المعاد فکونوا احرارا فى دنیا کم». الگوی اصلاح گری است، آنچنان که می فرماید « اُرِیدُ اَن آمِر بِالمَعروفِ وَ اَنهَی عَنِ المُنکَرِ» الگوی دفاع از مستضعفین است، آنچنان که در خطبه ی منا می فرماید «فاما حق الضعفا فضیعتم و اما حقکم بزعمکم فطلبتم». این است شمه ای از اباعبدالله. شمه ای از الگو بودن ایشان برای تاریخ.
هر کدام از این ها به تنهایی سوخت رسانی آن حراره فی قلوب المومنین را کفاف می دهد، حال تصور کنید مجموعه این فضائل که مجسم شده است در وجود اباعبدالله چه آتشی است. آتشی خانمان سوز؛ العیاذ بالله از این کوتاهی توصیف، آتشی عالم سوز. بگذریم...
اما برویم سر بحث الگوی پیشرفت و ارتباطش با کنگره ی عظیم اربعین.
الگوی پیشرفت باید بیانگر چه باشد؟
ترسیم یک جامعه ی آرمانی؛ ارائه ی معادله ی صحیح حرکت، یعنی بنا به مقتضیات چگونه بایستی اقدام کردن. حال واقعه ی عاشورا را بریزدید در الگو یاب پیشرفت! به هر دو معنا sense مثبت می دهد.
اما از اربعین در اعاد سیاسی، فرهنگی و اقتصادی هم الگویی می توان برداشت کرد؟
از زاویه ی سیاسی، اربعین تولید قدرت می کند، بر محور تولی و تبری. مبدا وحدت هم اعتماد و همبستگی است که موج می زند در این حرکت. لذا می توان گفت این کنگره بیست میلیونی، تجلی الگوی پیشرفت سیاسی است.
از زاویه ی فرهنگی، اربعین نماد جمع گرایی است در برابر فردگرایی. فرهنگ سیدالشهدا موجب ندیدن خود می شود. نه تنها این، که دیگر خواهی در برابر خود خواهی، بسیار استوارانه قد علم می کند. دین مداری به جای قومیت و نژاد مداری و نیز تفاهم بر محور ارزش های حسینی دیگر نکات برجسته ی فرهنگی این واقعه است. در کل می توان گفت، ارتقا تفاهم یکی از شاخصه های رشد فرهنگی است که در بستر این کنگره محقق شده تلقی می شود.
از زاویه ی اقتصادی هم می توان گفت که معادلات اقتصادی اربعین، متفاوت است. گردش مالی اربعین با این که بسیار بالاست، قسمت عمده اش به عهده ی بخش خصوصی است. هزینه ی کم و بهره وری زیاد هم نکته ی جالبی است، در بستر این راهپیمایی. حتما دیده اید لذتی را که زوار اربعین از خوابیدن ساندویچی در کنار هم می برند. لذتی که قطعا حاضر نیستند عوضش کنند با استراحت در یک هتل مجلل فلان قدر ستاره دار.
هر کدام از نکات بالا، زیبایی هایی بوده است که تا قبل این واقعه فقط قابلیت پردازش ذهنی داشته است. اما حالا خیلی عادی و راحت خروار خروار داریم می بینیمشان. ما که تولیدشان نکرده ایم، لااقل خوب معرفی و برجسته اش کنیم تا به چشم برخی ها بیاید.
حجت الاسلام و المسلمین دکتر پیروزمند
منتظر «گزارش سوم 9:50 تا 10:05 » باشید
